Ekibiniz Sizden Neden Kaçıyor?
Ekibinize toplantılarda sık sık “Kapım her zaman açık” dediğinizi farkettiniz mi ? Ekibinize “her konuda konuşabiliriz” mesajı vermeye özen gösteriyorsunuz, hem ulaşılabilir, hem de destek veren bir yönetici olmak istiyorsunuz, değil mi?
Ama bir şey eksik: Kimse gelmiyor.
Koridorda sizi gördüklerinde kısa bir selamlaşmanın ötesine geçemiyorsunuz, toplantılarda pek konuşan olmuyor. Kahve molasında konuşuyorlar ama siz gelince ortalık sessizleşiyor.
Siz “açık kapı politikası” uygularken, ekibiniz sessizce kapıyı kapatıyor.
Sorun: Psikolojik Güvenlik!
Psikolojik güvenlik, ekip üyelerinin risk almaktan, hata yapmaktan, fikir paylaşmaktan çekinmediği ortam demektir. Google’ın “Aristotle Projesi”nde binlerce ekibin birlikte çalışma ortamını ve sonuçları incelendi ve en başarılı ekiplerin ortak özelliğini “psikolojik güvenlik” olarak belirlediler.
Ülkemizde yaygın olarak psikolojik güvenliğin sağlanamadığını, insanların konuşmadığını ve çekingen olduğunu görüyoruz. Bunun “iş güvenliği” ile ilgisini de yok saymamakla birlikte daha çok yaratılan ortamla ilgili olduğunu düşünüyorum. Ekip üyeleri çoğu kez şöyle düşünüyor: “Eğer bu fikri söylersem aptal yerine konur muyum, tepki alır mıyım? Eğer bu sorunu paylaşırsam zayıf görünür müyüm? Eğer yardım istersem yetersiz mi sayılırım?”
Ve sustukları için siz asla öğrenemiyorsunuz.
Olumsuz Sonuçlar: Sorunlar Büyüyor, İnsanlar Gidiyor
Ekibiniz sizden kaçtığında neler olur?
Sorunlar büyüyor. Küçük bir aksaklık var ama kimse söylemiyor, bazen küçük bir konunun büyüyüp bir krize döndüğünü gözlemliyorsunuz. Müşteri memnuniyetsiz ve şikayet gelmiş ama siz en son öğreniyorsunuz. Proje iyi gitmiyor ve ciddi riskler var ancak ekip “her şey yolunda” diyor, ısrarla sormadıkça “perde arkasını” duyamıyorsunuz. Sonra kriz patlıyor ve siz “neden kimse söylemedi?” diye soruyorsunuz.
Sessiz istifa başlıyor. Ekibiniz fiziksel olarak burada ama zihinsel olarak çoktan ayrılmış olabilirler. En düşük çabayı gösteriyorlar, inisiyatif almıyorlar. Sadece söyleneni yapıyorlar. Ve bir gün istifa dilekçesini masanıza bırakıyorlar. Siz şaşırıyorsunuz: “Hiç sorun olduğunu söylememişti ki!” diyorsunuz ancak burada şaşırmamız gereken aslında sizin şaşırmanız olabilir.
En iyiler ayrılıyor. İyi çalışanlar bu ortamda gelişimlerini göremiyor, kalmak istemiyorlar. Onlar konuşmak, katkı vermek, gelişmek ister. Eğer sizinle konuşamıyorlarsa, başka bir ortam aramaya başlıyorlar.
Ve sonra siz “neden en iyilerimiz ayrılıyor?” diye soruyorsunuz.
Çözüm: Psikolojik Güvenlik Yaratmanın 3 Yolu
1. Önce Siz Geri Besleme İsteyin
Psikolojik güvenlik sizden başlar. Ekibinizden geri besleme istemek, onlara “sizin fikriniz değerli” mesajı verir.
Sonraki toplantınızın sonunda şunu sormayı deneyebilirsiniz: “Bu toplantının en değerli kısmı neydi? Bir dahaki sefere neyi değiştirelim?” Bir sonraki sunumunuzdan sonra bir meslektaşınıza sorun: “Sunum tarzım hakkında ne düşünüyorsun? Neyi daha iyi yapabilirim?”
Nöroloji araştırmaları gösteriyor ki insanlardan fikir istediğinizde beyinlerinin ödül bölgesi aktif hale geliyor. Geri besleme istemek aslında onlara da bir hediye olabilir.
2. Hata Yaptığınızda Kabul Edin
Liderler hata yapmaz mı? Yapar. Ama çoğu bununla yüzleşmekten kaçınabilir.
Bir hata yaptığınızda ekibinize şöyle bir konuşma yaparsanız “ortamın” değişeceğini görebilirsiniz: “Geçen hafta yanlış bir karar verdim. Şu verileri göz ardı ettim. Gelecek sefer daha dikkatli olacağım.” Bu cümle ekibinize burada hata yapmak güvenli mesajını verir.
Bob Chapman, Barry-Wehmiller CEO’su, şöyle diyor: “Liderlik bir mükemmellik yarışı değil, insanlık gösterisidir.”
Kendi kırılganlığınızı gösterdiğinizde, ekibiniz de kırılgan olabilir.
3. Tepkinizi Kontrol Edin
Ekibinizden biri size kötü haber getirdiğinde ilk tepkiniz ne oluyor? “Nasıl olur böyle bir şey?” mi diyorsunuz? Yoksa “Teşekkürler, söylediğin için” mi?
Ekip üyeleriniz sizi izliyor. Bir kez yanlış tepki verirseniz, bir daha kimse konuşmaz.
Bir sonraki olumsuz haberde derin bir nefes alıp yargılamadan dinleyin. Sonra sorun: “Bu konuda daha fazla bilgi verebilir misin? Nasıl destek olabilirim?” Bu tepki, bir dahaki sefere benzer bir konuşmanın yapıcı olma olasılığını artıracaktır.
Sonuç: Kapı Değil, Güven Açık Olmalı
“Kapım her zaman açık” demek yetmiyor. Ekibiniz kapınızdan geçebilmeli, fikir söyleyebilmeli, hata itiraf edebilmeli, yardım isteyebilmeli.
Psikolojik güvenlik bir günde yaratılmaz. Ama her gün küçük adımlarla inşa edilir: Geri besleme istemek. Kendi hatalarınızı itiraf etmek. Tepkilerinizi kontrol etmek.
Bob Chapman’ın dediği gibi: “İnsanlar sadece önemli olduklarını bilmek isterler.” Ekibiniz sizden kaçıyorsa, belki de onlara yeterince önemli olduklarını gösterememişsinizdir.
Not: Psikolojik güvenlik yaratmak, orta kademe yöneticilerin en kritik becerilerinden biri. Eğer ekibinizle daha güçlü ilişkiler kurmak, onların performansını artırmak istiyorsanız, Liderlik Programı veya Çalışan Bağlılığı Programı hakkında benimle görüşebilirsiniz.


