Liderliğin ön koşulu : Güvenilir Olmak

Liderliğin bir ön koşulu var mı sizce? Söylenen, anlatılan liderlik özelliklerini tartışmaya başlayabilmemiz için bir lider adayında olması gereken ilk özellik nedir?

Liderlik bir insan ilişkisidir, tek taraflı değildir. Biri lider olduğunu iddia edebilir, ilan edebilir ancak onu takip eden bir grubu, takipçileri, ekibi yoksa lider de değildir. Lider olabilmesi için bir insan grubunun onu kendi isteğiyle takip etmesi, ortaya koyduğu vizyona inanması, buna göre hareket etmesi gerekir.

Leadership Challenge kitabı için yapılan bir çalışmada şu soru sorulmuş:

Birini lider kabul etmeniz ve onunla kendi isteğinizle çalışmanız için en önemli olan özelliği nedir?

Bu soruya verilen yanıtlar fazla oydan az oya doğru sıralandığında ilk 4 özelliğin coğrafya, sektör, şirket veya dernek vb farkı demografik yapıdan farklı bağımsız olacak şekilde aynı olduğu saptanmış.

Bu temel özellik Güvenilirlik.

Bu özellikler liderliğin temelini oluşturuyor, yani bu özellikler olmadan liderlik becerilerini konuşmaya henüz başlayamıyoruz bile. Bu özellikler hep birlikte “güvenilir” olmayı sağlıyor ve güvenilirlik yoksa liderlik sürekli sallantıda oluyor, tartışılıyor, vizyon paylaşılamıyor ve sistem yıkılıyor.

Güvenilir liderliğin etkilerini ortaya çıkarmak için yapılan araştırmada ise, liderlerini güvenilir bulan çalışanların…

• Organizasyondan gurur duydukları ve bunu etraflarıyla paylaştıkları…
• Güçlü bir takım ruhu hissi içinde oldukları…
• Kendi kişisel değerleri ile organizasyonun değerlerinin uyum içinde olduğunu söyledikleri….
• Organizasyonlarına çok daha bağlı oldukları… ve
• Organizasyona bir sahiplenme duygusu içinde yaklaştıkları belirlenmiş…

Güvenilirliği yaratan bu temel 4 özelliğe bakalım, yüksek oydan düşüğe gidecek şekilde….

Dürüstlük

Liderin söylediğini yapması, belli prensiplerinin olması ve bu prensipler doğrultusunda bir duruşunun olması, doğru söylemesi ve söylediklerinin ardında durabilmesi yani dürüst olması liderin güvenilir olmasının ilk temelini oluşturuyor.

İnsan güvenebildiğinin ardından gitmek istiyor.

Lider adayının bir değer bütünü olması, kendini tanıması ve etik standardları olması dürüstlüğünü ve güvenilirliğini sağlıyor. Kariyerinizdeki liderleri bir düşünün, onlara inanmanız, peşlerinden gidip çaba göstermeniz onların güvenilirliğine çok bağlı değil miydi?

Lider ekibi dışında olan ve ona da “yukarıdan” iletilen konularla ilgili, yapabileceği ve yapamayacağı işlerle ilgili dürüst olmalı ve bunu her davranışında göstermeli, bu olmuyorsa ekibinden de karşılığında enerjisi yüksek bir çaba beklememelidir… Liderlik tek taraflı bir davranış değil, bir etkileşimdir.

İleri Görüşlülük

İnsanlar nereye gideceğini bilmek, görmek istiyor. Güvenilir olmanın diğer bir alt koşulu da geleceğe dönük bir vizyonun lider tarafından yaratılması ve bunun iletişiminin yapılmasıdır.

Pazar koşullarını, makro ekonomiyi, şirketin sektöründeki gelişmeleri sürekli analiz edecek olan ve buna göre stratejileri belirleyecek olan liderdir ve insanlar bu ileri görüşlülüğü gözlemlediklerinde liderlerine güvenleri artar.

Aynı şekilde orta kademe ekip liderlerinin organizasyonun vizyonu ile ilgili bilincinin yüksek ve iletişiminin olması da onları güvenilir kılıyor.

İş Bilgisi / Uzmanlığı Yüksek

Çalışanlar liderlerinin sektörü, endüstriyi, süreçleri onlardan daha iyi bilmesini, verdiği talimatların anlamlı olmasını, bir şey isterken mantıklı olmasını istiyorlar. Bu özelliğin değeri çalışanın tecrübesi arttıkça kısmi olarak azalabiliyor. Tecrübesiz çalışanlar liderlerinin onlara daha yardımcı olmasını ister ve beklerken tecrübeli çalışanlar belli bir süre sonunda liderin tüm operasyonel ayrıntıları bilmesinin mümkün olmadığını fakat işle ilgili belli derinlikte bilgisi olması gerektiğini belirtmişler.

Lider doğru soruları sorup, uzmanlıkları ortaya çıkaracak şekilde işle ilgili bilgi ve vizyon sahibi olmalıdır.

Bu madde ülkemizde son dönemde çok kullanılan “liyakat” kelimesini de kapsıyor. Konu ile hiç ilgisi olmayan insanların alakasız liderlik noktalarına atandıklarını gördüğümüzde bunun güvenilirliği azaltan ve liderliğin temelinin oluşmasını engelleyen önemli bir sıkıntı olduğunu görüyoruz.

İlham Veren

Çalışanlar onlara ilham veren, harekete geçiren insanları lider olarak kabul ediyorlar. İlham veren denince şunlar aklıma geliyor…

• Olumlu gelecek vizyonu olması ve bunu düzenli olarak iletişimine eklemesi
• Genel olarak olumlu bir yaklaşımı olması
• Ekibe, şirkete, ülkeye güvenmesi ve bunu göstermesi
• İşine duyduğu tutkunun enerjisine yansıması

Ekip lideriniz ile birlikte yaptığınız bir toplantıdan sonra işe, yapabileceklerinize, potansiyelinize olan güveniniz ve inancınız artıyor mu, bu artışı liderinizin yaklaşımlarına borçlu olabilir misiniz, öyleyse güvenmekte olduğunuz bir liderle çalışmakta olduğunuzu söyleyebiliriz.

Siz güvenilir bir lider misiniz? Sizin lideriniz güvenilir mi?