Liderlik ve Dostluk arasındaki ince çizgi

Modern iş dünyasında en yaygın liderlik hatalarından biri, yöneticilik pozisyonuna gelen kişilerin arkadaşlık ile liderlik arasındaki dengeyi kuramamasıdır. Özellikle deneyimsiz yöneticiler, etkili olmaktan ziyade sevilme arzusuna kapılarak, gerçek liderlik sorumluluklarından kaçınma eğilimi gösterirler.

Popülerlik Tuzağı: Sevilme Arzusunun Getirdiği Sorunlar

Birçok yeni lider, takım üyeleri tarafından sevilme ve kabul görme isteği ile hareket eder. Bu durum, surface level’da olumlu görünse de, aslında liderliğin temelini sarsıcı sonuçlar doğurur. Sevilme odaklı liderlik yaklaşımı şu problemleri beraberinde getirir:

Zor Konuşmalardan Kaçınma

Liderler, çalışanlarıyla aralarındaki ilişkiyi bozmaktan korktukları için, performans sorunları, davranış problemleri veya gelişim alanları hakkında açık konuşmalar yapmaktan çekinirler. Bu durum, sorunların büyümesine ve takım performansının düşmesine neden olur.

Hesap Verebilirlik Konusunda Belirsizlik

Dostane görünme çabası içindeki liderler, takım üyelerinden hesap sorma konusunda isteksiz davranırlar. Hedeflere ulaşılmadığında veya hatalar yapıldığında, bu durumu “geçiştirme” eğilimi gösterirler. Bu yaklaşım, zamanla takımda gevşeklik ve sorumsuzluk kültürü yaratır.

Gerçek Sorunları Küçümseme

Sevilen lider olma arzusu, yöneticileri gerçek problemleri minimize etmeye iter. “Büyük bir sorun değil”, “halledilir” gibi yaklaşımlar, kök nedenlerle yüzleşmeyi engeller ve sorunların kronikleşmesine sebep olur.

Koruma Refleksinin Zararlı Sonuçları

Deneyimsiz liderler, çalışanlarını sonuçlardan “koruma” güdüsü ile hareket ettiklerini düşünürler. Ancak bu koruma mekanizması, aslında takım üyelerinin gelişimine zarar verir. Bir kişiyi hatalarının doğal sonuçlarından koruduğunuzda:

• Öğrenme fırsatını elinden alırsınız: Hatalardan öğrenme, profesyonel gelişimin en önemli parçalarından biridir.
• Sorumluluk bilincini zayıflatırsınız: Sonuçları olmayan eylemlerin tekrarlanma ihtimali artar.
• Takım adaletsizliğine neden olursunuz: Bazı üyelerin hatalarını görmezden gelirken, diğerlerinden yüksek performans beklemek adaletsizliktir.

Gerçek Liderlik: Saygı, Güven ve Netlik

Etkili liderlik, popülerlik yarışı değil, uzun vadeli başarı için gerekli temelleri atmakla ilgilidir. Bu temeller şunlardır:

Saygı Kazanma

Saygı, tutarlı davranışlar, adil kararlar ve dürüst iletişim ile kazanılır. Sevgi geçici olabilir, ancak saygı kalıcı bir temel oluşturur.

Güven İnşa Etme

Güven, söylediğini yapan, verdiği sözü tutan ve şeffaf iletişim kuran liderler tarafından inşa edilir. Zor gerçekleri söylemekten kaçınmak, güveni zedeler.

Net Beklentiler

Başarılı liderler, takımlarından ne beklediklerini net bir şekilde ifade ederler. Belirsizlik, hem liderin hem de takımın performansını olumsuz etkiler.

Arkadaşlık vs. Liderlik: Sınırları Çizmek

Liderlik pozisyonunda olan kişiler, takım üyeleri ile arkadaşlık ilişkisi kurmak ile profesyonel liderlik yapmak arasında net bir ayrım yapmalıdır. Bu, insancıl olmamak anlamına gelmez; aksine, herkesin başarılı olması için gerekli ortamı yaratmak anlamına gelir.

Takım Üyelerinin Gerçek İhtiyaçları

Çalışanlar, yöneticilerinin arkadaşları olmasına değil, etkili liderlik yapmalarına ihtiyaç duyarlar. Bunun anlamı:

• Gelişim odaklı geri bildirim: Yapıcı eleştiriler ve gelişim önerileri
• Adil ve tutarlı uygulama: Tüm takım üyeleri için aynı standartlar
• Destek ve rehberlik: Zorluklarla karşılaştıklarında yanlarında olma hissi
• Netlik ve yön: Hedeflerin ve beklentilerin açık olması

Sonuç: Uzun Vadeli Başarı için Dengeli Yaklaşım

Etkili liderlik, ne tamamen otoriter ne de tamamen arkadaş canlısı olmakla ilgilidir. Doğru denge, takım üyelerine saygı duyarken, onları hesap verebilir kılmak; destekleyici olurken, standartlarda taviz vermemektir.